Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia, zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców, nowe kody tytułów ubezpieczeń oraz nowe metryki programu Płatnik – to tematy, które podejmujemy w najnowszym wydaniu biuletynu HR Puls.

Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia

10 kwietnia 2025 roku Prezydent podpisał ustawę z dnia 20 marca 2025 roku o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

Wprowadza ona nowe rozwiązania w zakresie usług i instrumentów rynku pracy, które zakładają m.in.:

  • lepiej dopasowane do potrzeb rynku pracy kierunki działania:
    • aktywizację biernych zawodowo rolników chcących się przekwalifikować,
    • wspieranie kierunkowe określonych grup, np. osób młodych, seniorów, osób z niepełnosprawnościami, kobiet z dziećmi chcących wrócić na rynek pracy, osób zainteresowanych prowadzeniem własnego biznesu,
    • rozwijanie potrzebnych na rynku instrumentów itp. celem zwiększenia współczynnika aktywności zawodowej,
  • poprawę efektywności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia osób wcześniej bezrobotnych,
  • zwiększenie mobilności osób szukających pracy,
  • skrócenie czasu poszukiwania pracy,
  • lepszą pomoc rodzinom, osobom powracającym na rynek pracy po urodzeniu dziecka, osobom opiekującym się osobami zależnymi (dzieci, starsi rodzice, chorzy itp.),
  • wsparcie pracodawców, zmniejszenie biurokracji i obowiązków sprawozdawczych dla przedsiębiorców,
  • unowocześnienie i zautomatyzowanie usług urzędów pracy,
  • zwiększenie dostępu do Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS) osób prowadzących firmy jednoosobowe oraz osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych,
  • uelastycznienie gospodarowania środkami Funduszu Pracy.

Ustawa ta zastąpi obowiązującą dotychczas ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Najważniejsze regulacje wprowadzane powyższą ustawą to:
  • umożliwienie rejestracji w urzędzie pracy w miejscu zamieszkania, a nie zameldowania,
  • likwidacja ograniczeń wiekowych w dostępie do wielu instrumentów rynku pracy, m.in. do bonu na zasiedlenie,
  • wdrożenie nowego systemu teleinformatycznego umożliwiającego uzyskiwanie pomocy urzędów pracy online,
  • zwiększenie efektywności Krajowego Funduszu Szkoleniowego,
  • wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia,
  • wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta,
  • priorytetowa pomoc bezrobotnym z rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny oraz samotnie wychowującym dzieci,
  • wypłata 100% zasiłku dla bezrobotnych niezależnie od okresu uprawniającego do zasiłku,
  • zwiększenie dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP z 600 zł do 1000 zł,
  • umożliwienie rolnikom rejestracji w urzędach pracy.

Termin wejścia w życie ustawy to pierwszy dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od jej ogłoszenia. Wtedy też stracą moc dotychczasowe przepisy.

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców

10 kwietnia 2025 roku Prezydent podpisał ustawę z dnia 20 marca 2025 roku o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Celem tej ustawy jest ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz pełną elektronizację postępowań.

Dotychczasowe regulacje określające warunki dostępu cudzoziemców do polskiego rynku pracy były zapisane w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 214).

Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa warunki dostępu cudzoziemców do rynku pracy, organy właściwe oraz tryb postępowania w tych sprawach. Ponadto reguluje szczególne działania w zakresie aktywizacji zawodowej i integracji społecznej cudzoziemców finansowane ze środków Funduszu Pracy.

W ustawie zapisany został szczegółowy, zamknięty katalog form aktywności ekonomicznej cudzoziemca, określono też grupy cudzoziemców, do których nie należy stosować przepisów ustawy, ponieważ warunki podjęcia tej aktywności są określone odrębnymi przepisami prawa polskiego, bezpośrednio stosowanymi postanowieniami umów międzynarodowych lub powszechnie stosowanymi zwyczajami międzynarodowymi, bądź aktywność ta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter incydentalny i nie ma żadnego związku z polskim rynkiem pracy. W tej grupie ustawa wymienia m.in. cudzoziemców, którzy:

  • posiadają zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,
  • posiadają status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,
  • posiadają zgodę na pobyt ze względów humanitarnych w Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Nowe kody tytułów ubezpieczeń

Na etapie opiniowania jest projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów.

Konieczność nowelizacji rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, które dotyczą zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym.

W załączniku nr 25 do nowelizowanego rozporządzenia w części I „Kod tytułu ubezpieczenia” w dziale 1. „Podmiot podstawowy wraz z rozszerzeniem” dodano nowy kod tytułu ubezpieczenia oraz wprowadzono zmiany w kodzie już istniejącym:

  • dokonano zmiany w opisie kodu „09 20 – osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub uczestnictwa w zleconych przez starostę działaniach w zakresie reintegracji społecznej, na które została skierowana przez powiatowy urząd pracy lub inny niż powiatowy urząd pracy podmiot kierujący”;
  • dodano nowy kod ubezpieczenia „09 21 – osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu pobierająca stypendium na podstawie ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia w okresie odbywania szkolenia lub stażu, na które została skierowana przez powiatowy urząd pracy”.

Przepisy znowelizowanego rozporządzenia mają wejść w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia. Data ta jest związana z datą wejścia w życie odpowiednich przepisów ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

Nowe metryki programu Płatnik

W dniach 4 i 18 kwietnia 2025 roku zostały wdrożone nowe metryki 308 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Pierwsza z nich wprowadziła nowe kody świadczeń i przerw, obowiązujące od 19 marca 2025 roku:

  • 341 – zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego,
  • 342 – wyrównanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego za okres ustalony jako okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Metryka 309 wprowadziła obniżenie krytyczności błędów dla bloku VI ZUS DRA pola 01-04. Zmiana dotyczy następujących błędów:

  • 71003301: Błędna kwota składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowana przez ubezpieczonego,
  • 71003401: Błędna kwota składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowana przez Fundusz Kościelny,
  • 71100801: Błędna kwota składek na ubezpieczenie zdrowotne do przekazania przez płatnika,
  • 71100901: Błędna kwota składek na ubezpieczenie zdrowotne finansowana z budżetu państwa.

Metryki są automatycznie pobierane podczas aktualizacji.

Źródło: zus.pl

Autor

Szefowa zespołu w Wydziale Zapewnienia Jakości Systemów ERP w Dziale Produkcji Systemów ERP Asseco Business Solutions S.A.