Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia, zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców oraz nowe kody tytułów ubezpieczeń – to tylko niektóre tematy, które poruszamy w najnowszym wydaniu biuletynu HR Puls.
Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia
12 maja 2025 roku została opublikowana w Dzienniku Ustaw ustawa z dnia 20 marca 2025 roku o rynku pracy i służbach zatrudnienia.
Wprowadza ona nowe rozwiązania w zakresie usług i instrumentów rynku pracy, które zakładają m.in.:
- lepiej dopasowane do potrzeb rynku pracy kierunki działania:
- aktywizację biernych zawodowo rolników chcących się przekwalifikować,
- wspieranie kierunkowe określonych grup, np. osób młodych, seniorów, osób z niepełnosprawnościami, kobiet z dziećmi chcących wrócić na rynek pracy, osób zainteresowanych prowadzeniem własnego biznesu,
- rozwijanie potrzebnych na rynku instrumentów itp. celem zwiększenia współczynnika aktywności zawodowej,
- poprawę efektywności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia osób wcześniej bezrobotnych,
- zwiększenie mobilności osób szukających pracy,
- skrócenie czasu poszukiwania pracy,
- lepszą pomoc rodzinom, osobom powracającym na rynek pracy po urodzeniu dziecka, osobom opiekującym się osobami zależnymi (dzieci, starsi rodzice, chorzy itp.),
- wsparcie pracodawców, zmniejszenie biurokracji i obowiązków sprawozdawczych dla przedsiębiorców,
- unowocześnienie i zautomatyzowanie usług urzędów pracy,
- zwiększenie dostępu do Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS) osób prowadzących firmy jednoosobowe oraz osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych,
- uelastycznienie gospodarowania środkami Funduszu Pracy.
Ustawa ta zastąpi obowiązującą dotychczas ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Najważniejsze regulacje wprowadzane powyższą ustawą to:
- umożliwienie rejestracji w urzędzie pracy w miejscu zamieszkania, a nie zameldowania,
- likwidacja ograniczeń wiekowych w dostępie do wielu instrumentów rynku pracy, m.in. do bonu na zasiedlenie,
- wdrożenie nowego systemu teleinformatycznego umożliwiającego uzyskiwanie pomocy urzędów pracy online,
- zwiększenie efektywności Krajowego Funduszu Szkoleniowego,
- wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia,
- wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta,
- priorytetowa pomoc bezrobotnym z rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny oraz samotnie wychowującym dzieci,
- wypłata 100% zasiłku dla bezrobotnych niezależnie od okresu uprawniającego do zasiłku,
- zwiększenie dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP z 600 zł do 1000 zł,
- umożliwienie rolnikom rejestracji w urzędach pracy.
Ustawa wejdzie w życie 1 czerwca 2025r. Wtedy też stracą moc dotychczasowe przepisy.
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców
12 maja 2025 roku została opublikowana w Dzienniku Ustaw ustawa z dnia 20 marca 2025 roku o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Celem tej ustawy jest ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz pełną elektronizację postępowań.
Dotychczasowe regulacje określające warunki dostępu cudzoziemców do polskiego rynku pracy były zapisane w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 214).
Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa warunki dostępu cudzoziemców do rynku pracy, organy właściwe oraz tryb postępowania w tych sprawach. Ponadto reguluje szczególne działania w zakresie aktywizacji zawodowej i integracji społecznej cudzoziemców finansowane ze środków Funduszu Pracy.
W ustawie zapisany został szczegółowy, zamknięty katalog form aktywności ekonomicznej cudzoziemca, określono też grupy cudzoziemców, do których nie należy stosować przepisów ustawy, ponieważ warunki podjęcia tej aktywności są określone odrębnymi przepisami prawa polskiego, bezpośrednio stosowanymi postanowieniami umów międzynarodowych lub powszechnie stosowanymi zwyczajami międzynarodowymi, bądź aktywność ta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter incydentalny i nie ma żadnego związku z polskim rynkiem pracy. W tej grupie ustawa wymienia m.in. cudzoziemców, którzy:
- posiadają zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,
- posiadają status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,
- posiadają zgodę na pobyt ze względów humanitarnych w Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawa wejdzie w życie 1 czerwca 2025.
Nowe kody tytułów ubezpieczeń
Wciąż na etapie opiniowania jest projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów.
Konieczność nowelizacji rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, które dotyczą zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym.
W załączniku nr 25 do nowelizowanego rozporządzenia w części I „Kod tytułu ubezpieczenia” w dziale 1. „Podmiot podstawowy wraz z rozszerzeniem” dodano nowy kod tytułu ubezpieczenia oraz wprowadzono zmiany w kodzie już istniejącym:
- dokonano zmiany w opisie kodu „09 20 – osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub uczestnictwa w zleconych przez starostę działaniach w zakresie reintegracji społecznej, na które została skierowana przez powiatowy urząd pracy lub inny niż powiatowy urząd pracy podmiot kierujący”;
- dodano nowy kod ubezpieczenia „09 21 – osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu pobierająca stypendium na podstawie ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia w okresie odbywania szkolenia lub stażu, na które została skierowana przez powiatowy urząd pracy”.
Przepisy znowelizowanego rozporządzenia mają wejść w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia. Data ta jest związana z datą wejścia w życie odpowiednich przepisów ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia.
Zmiany w rozporządzeniu w sprawie składki wypadkowej
Na etapie opiniowania jest projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.
Konieczność nowelizacji rozporządzenia wynika ze zmian wprowadzonych przez rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2024 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. poz. 1936) a dotyczących nowej klasyfikacji PKD 2025.
Zakres zmian nowelizowanego rozporządzenia dotyczy płatników składek, którzy będą zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, którzy:
- będą zgłaszani w ZUS jako płatnicy składek na ubezpieczenie wypadkowe po dniu 31 grudnia 2024 r., lub
- po dniu 31 grudnia 2024 r. będą mieli ustalony kod PKD w oparciu o klasyfikację PKD 2025 r.
Nowi płatnicy składek zobowiązani są do samodzielnego ustalenia stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w oparciu o swój rodzaj działalności według PKD ujętego w rejestrze REGON w dniu, od którego płatnik został zgłoszony w ZUS. Dla celów ustalenia swojego rodzaju działalności oraz właściwego zakwalifikowania do grupy działalności, będą oni zobowiązani do zastosowania klasyfikacji PKD 2007 pomimo tego, że zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2024 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności, płatnicy ci będą wpisywani do rejestru REGON z nowym kodem PKD 2025. Analogiczna zasada będzie dotyczyła innych płatników, dla których w okresie od 1 stycznia 2025 r do 30 grudnia 2026 r. będzie ustalana stopa procentowa składki w oparciu o rodzaj działalności, jeżeli w tym okresie płatnikom tym zostanie ustalony kod PKD w oparciu o klasyfikację PKD 2025.
Zatem w ramach nowelizowanego rozporządzenia wprowadzono regulację, zgodnie z którą dla celów ustalania rodzaju działalności i grupy działalności w okresie przejściowym od dnia 1 stycznia 2025 r do dnia 30 grudnia 2026 r., swój rodzaj działalności tacy płatnicy będą musieli określić według kodu PKD 2007, czyli na dotychczasowych zasadach.
Zgodnie z projektowanymi przepisami na informacji ZUS IWA za rok 2025 należy podawać kod PKD 2007, a począwszy od informacji ZUS IWA za rok 2026 należy podawać kod PKD 2025.
Rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Wskaźnik waloryzacji świadczenia rehabilitacyjnego w III kwartale 2025 roku
Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowanej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w III kwartale 2025 roku wynosi 109,8%.
W związku z tym, że wskaźnik ten przekracza 100%, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowana do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w III kwartale 2025 r. podlega waloryzacji.
Dla użytkowników Softlab HR by Asseco
Kod parametru = WspWaloryzacji, wartość = 109,8, data obowiązywania od = 2025-07-01.
Dla użytkowników Safo HR by Asseco
Podstawa prawna: Obwieszczenie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 maja 2025 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w III kwartale 2025 r. (M.P. z 15 maja 2025 roku poz. 450).