Ustalenie płatnika zasiłków w 2026 roku, Zmiana wynagrodzeń pracowników młodocianych oraz zmiany w wykazie chorób zawodowych- to tylko niektóre tematy, które poruszamy w najnowszym wydaniu biuletynu HR Puls.

Ustalenie płatnika zasiłków w 2026 roku

Obowiązek wypłaty zasiłków spoczywa na płatniku składek, który na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 osób.  

Od 1 stycznia 2026 r. wypłacać zasiłki przysługujące w 2026 r. będą pracodawcy/zleceniodawcy, który na dzień 30 listopada 2025 r. zgłoszą do ubezpieczenia chorobowego co najmniej 21 osób.

W liczbie ubezpieczonych uwzględniać trzeba wszystkie osoby zgłoszone do ubezpieczenia chorobowego, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie, tj.:

  • pracowników (w tym również uczniów),
  • wykonawców pracy nakładczej,
  • osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
  • a także osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące.

Nie uwzględnia się natomiast osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych, a także duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.

Zmiana wynagrodzeń pracowników młodocianych od 1 grudnia 2025 roku

Wysokość wynagrodzenia pracownika młodocianego odbywającego przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu oraz przyuczenia zmienia się co kwartał. Jest ono obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, podawanego co kwartał przez Główny Urząd Statystyczny, i obowiązuje od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim. 

Minimalne wynagrodzenie pracowników młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu wynosi:

  • nie mniej niż 8% – w pierwszym roku nauki lub klasie I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole,
  • nie mniej niż 9% – w drugim roku nauki lub klasie II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole,
  • nie mniej niż 10% – w trzecim roku nauki lub klasie III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole.

W przypadku młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy płaca wyniesie nie mniej niż 7%.

Wysokość wynagrodzenia na ubezpieczenia społeczne pracowników młodocianych w okresie od 1.12.2025 do 28.02.2026 będzie wynosić:

Okres  1.12.2025 r. – 28.02.2026 r. 
I rok nauki lub klasa I branżowej szkoły I stopnia  701,74 zł 
II rok nauki lub klasa II branżowej szkoły I stopnia  789,45 zł 
III rok nauki lub klasa III branżowej szkoły I stopnia  877,17 zł 
wynagrodzenie w razie odbywania przyuczenia do wykonywania określonej pracy  614,02 zł 

Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 z późn. zm.).

Nowa metryka programu Płatnik

W dniu 31 października 2025 roku została wdrożona nowa metryka 313 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.   

Metryka wprowadza rozszerzenie weryfikacji o kod tytułu ubezpieczenia 0921xx dla komunikatu błędu 69004101 – Brak raportu za ubezpieczonego zgłoszonego przez płatnika.

Metryka będzie automatycznie pobierana podczas aktualizacji.

Źródło: www.zus.pl

Zmiany w wykazie chorób zawodowych

W Dzienniku Ustaw pod pozycją 1582 zostało opublikowane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 listopada 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych.

Powyższy dokument wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2668 z dnia 22 listopada 2023 r. w sprawie zmiany dyrektywy 2009/148/WE w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu w miejscu pracy.

Zmiany objęte rozporządzeniem obejmują rozszerzenie katalogu chorób zawodowych wynikających z narażenia na działanie azbestu w miejscu pracy. Do wykazu zostaną włączone choroby: rak jajnika i nowotwór przewodu pokarmowego.

Ponadto dokonano zmian technicznych w rozporządzeniu, zgodnych z aktualną wiedzą medyczną:

  • nadano nowe brzmienie definicji dotyczącej ubytku słuchu w lp. 21 załącznika do rozporządzenia. Zgodnie z aktualną wiedzą medyczną dźwięk wydobywający się ze słuchawki może uszkadzać słuch;
  • dodano pozycję eozynofilowe zapalenie oskrzeli jako lp. 6a załącznika do rozporządzenia. Eozynofilowe zapalenie oskrzeli (EZO) jest schorzeniem, które może być związane z zawodowym narażeniem na alergeny zarówno o dużej, jak i małej masie cząsteczkowej.

Rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 21 grudnia 2025 r.

Wigilia dniem wolnym od pracy

1 lutego weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1920) ustanowiła 24 grudnia dniem wolnym dla wszystkich pracowników. 

Zmiana ta dotyczy także pracowników placówek handlowych oraz osoby wykonujące czynności związane z handlem – niezależnie od podstawy zatrudnienia.

Znowelizowane zostały ponadto przepisy ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (j.t. Dz. U. z 2024 r. poz. 449). Uchyliły one zakaz handlu w kolejne trzy niedziele poprzedzające dzień 24 grudnia – Wigilię. Dotychczas handel był dopuszczalny w dwie niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia. Ustawa gwarantuje pracownikom handlu w grudniu co drugą niedzielę wolną od pracy w handlu (oraz wykonywania czynności związanych z handlem, takich jak np. rozkładanie towaru).

Nowe przepisy dotyczące układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych

Na podpis prezydenta czeka ustawa z dnia 5 listopada 2025 r. o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych.

Wprowadza ona zasadnicze zmiany w sposobie dokumentowania i udostępniania porozumień zawieranych między pracodawcami a związkami zawodowymi.

Część takich porozumień będzie objęta obowiązkiem rejestracji w Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy (KEUZP) – należą do nich:

  • porozumienia zawierane na podstawie przepisów Kodeksu pracy i ustaw szczególnych, m.in.:
    • w sprawie czasowego zawieszenia stosowania prawa pracy (art. 9¹ KP),
    • czasowego stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia (art. 23¹a KP),
    • pracy zdalnej,
    • stosowania przerywanego czasu pracy,
    • przedłużenia okresu rozliczeniowego czy pracy w porze nocnej;
  • porozumienia zawierane w ramach:
    • sporów zbiorowych,
    • zwolnień grupowych,
    • przejść zakładu pracy,
  • porozumienia zawierane na forum Rad Dialogu Społecznego,
  • niektóre porozumienia nieoparte na ustawie, dotyczące warunków płacy zawarte z organizacjami związkowymi.

Obowiązek ewidencji nie będzie dotyczył porozumień z przedstawicielami pracowników, np. Radą Pracowników.

Obowiązek ten będzie realizowany wyłącznie w formie elektronicznej przez system teleinformatyczny KEUZP, z użyciem kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego lub w inny sposób akceptowany przez KEUZP, który umożliwia identyfikację podmiotu zgłaszającego i daty zgłoszenia.

System elektroniczny KEUZP ma powstać w ciągu dwóch lat od wejścia w życie powyższych przepisów. Pracodawcy będą mieli następnie rok na dokonanie zgłoszeń obowiązujących porozumień i układów. Do czasu uruchomienia ewidencji zgłoszenia będą przekazywane bezpośrednio do ministra właściwego do spraw pracy w formie elektronicznej i potwierdzane przez ministra w ciągu 3 miesięcy od dokonania zgłoszenia.

Przepisy ustawy wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych

Rządowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych został rozpatrzony przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach. Komisja zarekomendowała uchwalenie przez Sejmu projektu ustawy.

Projekt ten dotyczy rozliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przy rozwiązywaniu umowy o pracę.

Zakłada on:

  • zmianę terminu wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, a dokładnie powiązanie go z terminem wypłaty wynagrodzenia,
  • ujednolicenie zasad reprezentowania pracowników w różnych sprawach z zakresu prawa pracy,
  • usprawnienie komunikacji pomiędzy pracodawcą, pracownikami i związkami zawodowymi dzięki rozszerzeniu katalogu dokumentów, które będzie można złożyć elektronicznie.

Znowelizowane przepisy w zakresie terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop mają umożliwić zmniejszenie nadmiaru biurokracji w jednostkach płacowych pracodawców. Pracodawcy będą mogli dokonać jednego przelewu należnych środków wraz z wypłatą ostatniego wynagrodzenia, a w przypadku, w którym wynagrodzenie jest wypłacane po dniu ustania stosunku pracy, nie później niż w ciągu 10 dni od tego dnia. Pozwoli to pracodawcom także zmniejszyć ryzyko wypłaty ekwiwalentu w błędnej wysokości, umożliwiając dokonanie niezbędnych wyliczeń po ustaniu stosunku pracy.

Ujednolicenie sposobu reprezentowania pracowników przed pracodawcą ma polegać na zwiększeniu do dwóch osób minimalnej reprezentacji pracowników przed pracodawcą w sprawach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w zakładach, w których nie funkcjonują związki zawodowe.

Projekt zawiera również przepisy rozszerzające możliwość komunikacji pracodawcy z pracownikami i związkami zawodowymi w postaci elektronicznej w szeregu czynności z zakresu prawa pracy.

Pracownik będzie mógł złożyć elektronicznie wniosek m.in. o:

  • udzielenie czasu wolnego w celu załatwienia spraw osobistych,
  • urlop bezpłatny,
  • zastosowanie szczególnych systemów lub rozkładów czasu pracy.

Pracodawca zaś będzie mógł przekazać pracownikom w formie elektronicznej informację m.in. o:

  • monitoringu,
  • informacji o warunkach przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę,
  • sporządzonym rozkładzie czasu pracy.

Znowelizowane przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Autor

Szefowa zespołu w Wydziale Zapewnienia Jakości Systemów ERP w Dziale Produkcji Systemów ERP Asseco Business Solutions S.A.